Analiza ABC - jak sprawnie zarządzać zapasami w magazynie?

Jagna Stefanowicz
Jagna Stefanowicz
Jan 17, 2023
Pracownik magazynu na etapie kompletacji pracuje wydajnie dzięki metodzie ABC

Strategiczne rozmieszczenie towarów w magazynie może mieć decydujące znaczenie dla rentowności przedsiębiorstwa. Metoda ABC klasyfikuje zapasy, kładąc spory nacisk na  efektywność procesów oraz wartość, jaką produkty wnoszą do przedsiębiorstwa. Operatorzy logistyczni ogromnych rozmiarów, tacy jak Amazon od lat stosują tego typu strategię.

Na czym polega metoda ABC i dlaczego jest to tak skuteczny system? Koniecznie czytaj dalej. 

 Na czym polega i czym jest analiza ABC?

Metoda ABC w gospodarce magazynowej to strategia klasyfikacji pozycji magazynowych na podstawie ich znaczenia dla przedsiębiorstw. Celem klasyfikacji ABC jest nadanie priorytetu towarom najważniejszym z punktu widzenia firmy, tj. tym najbardziej wpływającym na zyski firmy, czy o największej rotacji, zamiast organizowania ich według wielkości, wagi lub ilości. 

Analiza ABC szereguje pozycje na podstawie danych dotyczących popytu, kosztów i ryzyka, co pomaga zrozumieć, które jednostki są najbardziej krytyczne z punktu widzenia organizacji.

Metoda ABC wykorzystuje zasadę Pareto, zgodnie z którą 20% zasobów odpowiada za przynoszenie 80% korzyści. Pozycje zapasów w magazynie porządkujemy odpowiednio według grup: A, B i C, w zależności od ich wartości. Przykładami zasady Pareto może być:

  • 80% wyników można osiągnąć przy 20% nakładów pracy
  • 80% skarg pochodzi od 20% klientów
  • 20% produktów danej firmy stanowi 80% sprzedaży
  • 20% pracowników jest odpowiedzialnych za 80% wyników firmy
Magazyn zoptymalizowany przez metodę abc

Klasyfikacja ABC - charakterystyka grup

  • Grupa A: “bardzo ważne”

Produkty sklasyfikowane jako A to najważniejsza w metodzie ABC grupa, stanowiąca 20% zapasów, ale odpowiadająca za 80% przychodów firmy.

Celem firmy jest priorytetowe traktowanie obrotu tymi przedmiotami, ponieważ zazwyczaj jest na nie duży popyt. Jest to wyjątkowo istotne, ponieważ każdy problem z brakiem lub niedoborem tych kluczowych jednostek będzie oznaczał duże straty dla firmy.

Stąd też zgodnie z analizą ABC, wszystkie towary skategoryzowane jako A powinny być umieszczone w łatwo dostępnych miejscach w magazynie. 

  • Grupa B: “umiarkowanie ważne”

Kategoria B dotyczy tych zapasów, które mają umiarkowane, lecz istotne znaczenie. Według analizy ABC stanowią one ok. 30% magazynu i mogą generować nawet 20% przychodów.

Zgodnie z metodą ABC, towary te powinny być traktowane z pewną starannością, o ile ich optymalizacja nie utrudnia lub nie ogranicza zasobów przeznaczonych na towary kategorii A. Lokalizacja tych pozycji w magazynie powinna być tą kolejną, najbardziej dostępną, zaraz po produktach z grupy A.

  • Grupa C: “stosunkowo mało ważne”

Według analizy ABC, produkty kategorii C stanowią 50% magazynu, ale ich wpływ na zysk nie przekracza 5%, więc powinny być zarządzane z minimalnym priorytetem. Ich lokalizacja w obrębie magazynu jest najbardziej oddalona ze wszystkich kategorii metody ABC.

Wykorzystując analizę ABC, można m.in. zaimplementować strategię przeprowadzania systematycznych kontroli opłacalności przechowywania zapasów, pod kątem opłacalności i optymalizacji procesów.  

Jak krok po kroku wdrożyć metodę ABC w swoim magazynie?

Metoda ABC może być świetną alternatywą dla kosztowanych systemów ERP, czy WMS, bądź po prostu prostym rozwiązaniem przeznaczonym stosowanym regularnie przez kadrę kierowniczą. 

Analiza ABC może pomóc w obniżeniu kosztów zaopatrzenia lub podniesieniu zysków, poprzez optymalizację poziomu zapasów konkretnych pozycji, stąd warto wykorzystywać tę metodę przy zarządzaniu przestrzeniami magazynowymi.

Analiza ABC krok po kroku:

Krok 1: Zbierz wszystkie dane o zapasach.

Krok 2: Znajdź całkowitą wartość przychodu pozycji magazynowych.

Krok 4: Oblicz, jaki procent przychodu stanowi każdy z towarów.

Krok 5: Sklasyfikuj towary według metody ABC.

Produkt Przychód miesięcznie Udział procentowy
przychodu
Skumulowany udział
procentowy
Grupa
Produkt 1 50 000 zł 50% 50% A
80%
Produkt 2 30 000 30% 80% A
Produkt 3 8 000 8% 88% B

15%

Produkt 4 4 000 4% 92% B
Produkt 5 3 000 3% 95% B
Produkt 6 2 000 2% 97% A
5%
Produkt 7 1 500 1,5% 98,5% A
Produkt 8 1 000 zł 1% 99,5% A
Produkt 9 400 zł 0,4% 99,9% A
Produkt 10 100 zł 0,1% 100% A
Suma 100 000 zł 100%

W podanym wyżej, przykładowym zastosowaniu metody ABC w magazynie, wyraźnie można zauważyć, że dwie pierwsze pozycje w magazynie odpowiadają za większość przychodów tej konkretnej firmy.

Warto na tym etapie dodać, iż swoje produkty możesz klasyfikować w zależności od wielu czynników, w tym od: stopnia rotacji produktów w magazynie, ceny jednostkowej produktów, bądź wartości całkowitej poszczególnych grup produktowych lub też połączyć ze sobą dwa czynniki: wartość i rotację. 

Wskazówka: Opakowanie wymagane do transportu przesyłki może wpłynąć zarówno na koszty, jak i na klasyfikację produktu. 

Czy posiadasz sklep internetowy? Zaoferuj swojemu klientowi bezproblemowe doświadczenie zakupowe, jednocześnie zmniejszając koszty logistyczne dzięki zaawansowanym automatyzacjom Outvio. Wypróbuj Outvio za darmo.

Czym jest analiza XYZ?

Analiza XYZ to sposób grupowania zapasów maszynowych według zmienności i prognoz popytu. Dzięki niej można planować zaopatrzenie i uniknąć marnotrawstwa, opóźnień i nadmiaru asortymentu.   

Analiza zapasów XYZ jest uzupełnieniem metody ABC, pozwalając na optymalizację zarządzania zasobami. 

Analiza XYz - Klasyfikacja towarów

Towary X - niskie wahania popytu; produkty X charakteryzują się stałą sprzedażą w czasie, przez co można z łatwością planować przyszłe zapotrzebowanie.

Towary Y - występują pewne wahania popytu spowodowane znanymi czynnikami, które można do pewnego stopnia przewidzieć, np. sezonowość, czy cykl życia produktów. Dokładne prognozowanie popytu jest w tym przypadku trudniejsze.

Towary Z - towary o największej, nieprzewidywalnej  zmienności popytu. Asortyment ten może podlegać dużym wahaniom lub popyt może występować sporadycznie. To, co odróżnia je od towarów Y to brak konkretnych trendów pozwalających na prognozowanie popytu.

Graf dotyczący popytu w analizie xyz

Źródło: abcsupplychain.com

Połączenie metody ABC i analizy XYZ w gospodarce materiałowej

Połączenie obydwóch strategii pozwala na bardziej kompleksowe podejście do zaradzania zapasami, poprzez wytworzenie związku pomiędzy wartością towarów oraz czasowym zapotrzebowaniem na towary (popytem). 

Zamiast trzech kategorii, analiza ABC/XYZ wyposaża kierowników magazynu w dziewięć kategorii do klasyfikacji materiałów, towarów i zużycia.

Graf przedstawiający kategorie metody xyz i analizy xyz

Źródło: remira.com

Wskazówka: W przypadku, jeżeli poziom popytu pomiędzy różnymi pozycjami jest równy lub zbliżony do równego, firmy skupiają się na optymalizacji kosztów Z kolei, jeśli poziom kosztów różnych pozycji jest równy lub zbliżony do równego, warto skupić się na maksymalizacji popytu.

Podsumowanie

Utrzymanie sprawnego magazynu wymaga ciągłych aktualizacji i strategii, a także monitorowania, w czym zdecydowanie pomaga metoda ABC. 

Analiza ABC jest świetną metodą do kontrolowania i optymalizacji zasobów magazynu, a jeżeli zależy Ci na dalszym postępie i zmniejszeniu kosztów i usprawnieniu procesów, koniecznie skorzystaj z Outvio. Rozwiązanie Outvio wyposaża sklepy internetowe w narzędzia do automatyzacji procesów, maksymalizujące efekty pracy i zwiększające zadowolenie klientów. 

Udostępnij artykuł

Zautomatyzuj swój eCommerce, aby zaoszczędzić czas i pieniądze

Powiązane artykuły.